మణిపూసలు:3 - భ్రమరాంబామల్లీశ్వర సంవాదము

కొన్ని యోజనాలదూరంలో ఉన్న వస్తువునైనా మనసుకి తెచ్చుకోగలగడం మనకి మాత్రమే సాధ్యపడిన విద్య. భగవదుపాసన సహజంగా భారతదేశమనే పొదకి పుష్పించిన పూవు. భారతజాతి తాను ఉపాసించే దైవమనే వస్తువుకి తన సర్వమూ అర్పణ చేసింది. కటిక ఉపవాసాది ఆచారాలతో భౌతిక సుఖాలని తెంపుకుంది. యెనలేని బలంతో మనసుని తన దేవత ముందు పెట్టింది. దాని ఫలితంగా వేరెవ్వరూ ఊహించని భగవత్సుఖంలో తేలియాడగలిగింది. లౌకికసుఖాలని కొనగోరుతో నేలరాయగలిగింది. ఉపాసనలో ఇంత కఠినత్వాన్ని చూసి వీళ్ల దేవత వీళ్లకి ఎంతదూరమో అని అనుకునే లోగానే, ' మనిషి వికారాలన్నింటినీ ఆ దైవానికే ముడివేసి, మానవసంబంధాలలోని శృంగారాది విషయాలలోనూ తన దైవాన్ని చూసుకుని ఆ దైవం తనకి యెంత దగ్గరో నిరూపించింది. ఇది ఇతరులు కనీసం ఊహకూడా చేయలేని విషయం. ఇక్కడ భగవంతుడు ఉపాసకుడికి ఆధ్యాత్మిక సమాధినీ ఇవ్వగలడు, అదే ఉపాసకుడి లౌకిక చమత్కారానికి లోనై రసానందాన్నీ పుట్టించగలడు.

మానవానుభూతిలోని తీపిని వడకట్టి, దివ్యత్వాన్ని ఆపాదించడమే భక్తి లక్షణమని నా ఊహ. ఈ భక్తి విద్యుత్తు తగిలి కంపించే వ్యక్తికి రెండు విషయాలే అనుభూతిలో ఉండేవి. ఒకటి ఆవాహన, రెండు అర్పణ. దైవాన్ని తనమీదకి తెచ్చుకోవడం ఆవాహన అయితే, తనదని అనుకున్నదాన్ని దేనినో ఆ దైవానికి సమర్పించడం అర్పణ. ఆ స్థితిలో ఉన్న వ్యక్తుల అనుభూతిలో ఉండే భగవంతుడు మామూలు మనుషుల 'తెలివి' లో పట్టడు. ఆ దృష్టికి రెండు అనేవి తెలియవు. అందుచేతనే, నిజాయితీతో భగవదర్పణ చేసిన వస్తువు నీచమైనదైనా, సుగంధభరితమవుతుంది.

పార్వతీపరమేశ్వరులని భార్యాభర్తలుగా చూపుతూ అల్లిన ఒక మహోత్కృష్టమైన కవిత చాటుపద్యమణిమంజరిలో ఉంది. ఈ కవిత పేరు భ్రమరాంబామల్లీశ్వరసంవాదము. దీనిని ఇదివరకు శివాలయాలలో గౌరీశంకరుల ఉత్సవవిగ్రహాలని యెదురెదురుగా కూర్చుండబెట్టి చదివేవారట! తెలుగులో, ఇంత తీయనైన అమృతాన్ని పూసుకుని ఉన్న ఈ కవితని గుడిలో చదివితే కలిగే ఉద్దీపనని నేను ఊహించి, ఆ ఆనందాన్ని పంచుకోవాలనే ఉద్దేశంతో మీకోసం ఆ కవితని యథామతి ఇక్కడ అనువదిస్తున్నాను.

1

శ్రీమద్భూమిధరాధిరాజతనయా శృంగారగాత్రోజ్జ్వలా
నా మీఁదన్ దయలేక నీవును వృథా నన్నేల వీక్షింపవే:
ప్రేమన్ వేట నెపంబునన్ జని పరస్త్రీఁ గూడినావిప్పుడున్
శ్రీమించన్ ననుగూడనేల పదరా శ్రీశైల మల్లీశ్వరా.

'భూమిని మోసే హిమవంతుని కూతురా! శృంగారకలితమైన మేను కలిగిన దానా! నా మీద దయలేకుండా పోయిందా నీకు? నీవుకూడా యెందుకు నన్ను చూడటంలేదు?'

'శ్రీశైల మల్లీశ్వరా! యెంతో ఇష్టంగా వేటకని చెప్పి పోయి పరస్త్రీని కూడావు. ఇప్పుడు నేను కావలసివొచ్చానా?'

2

భామారత్నమ! యెవ్వతో మఱుఁగుగాఁ బాటించి చెప్పంగఁబో
నేమైనన్ గుఱు తిందుకుం గలదటే యా సందియంబేలనే
యామోదంబున నీవు వచ్చినవిధంబాతీరు కన్పించెరా
శ్రీమించన్ గురులేటికిం జెదరెరా శ్రీశైల మల్లీశ్వరా

'భామారత్నమా! నామీద ఇంతటి అభాండం వెస్తున్నావే, దీనికి ఏమైనా సాక్ష్యం ఉన్నదా?'

'శ్రీశైలమల్లీశ్వరా! నీవు ఎంతో ఆనందంగా వచ్చిన తీరులోనే నేను కనిపెట్టాను. అలా అయితే, నీ కురులు ఎందుకు చెదిరినట్టో మరి?'

3

మృగసందోహమువెంబడిన్ బొడల దూరేపోవఁగాఁ గొమ్మలన్
దగులంగాఁ గురులన్నియుం జెదరెనే తథ్యంబుగా జూడవే:
మిగులం బొంకితివిందుకుం జతురతన్ నీమోవిపై నేటికిన్
జిగిమించన్ బలుగెంపులెక్కడివిరా శ్రీశైలమల్లీశ్వరా

'నేనేదో లేళ్లవెంట ఆయాసపడుతూ పోతూంటే కొమ్మలు తగిలి నా కురులు చెదిరాయి, సరిగ్గా చూడవేం?'

'శ్రీశైల మల్లీశ్వరా, బాగానే బొంకుతున్నావు, మరి నీ పెదవి మీద ఆ కొరుకుడులెక్కడివి?'

4

చిలుకం దెచ్చిన ముద్దు సేయుతఱిఁ జూచెం బింబభావంబునన్
జెలియా గ్రక్కున నాదు మోవిఁ గఱచెన్ సిద్ధంబుగా జూడవే
బళిరా! నేర్పున బొంకి చెప్పితివిగా బాగాయె నీకోకలన్
జిలిమించన్ బసపేటి కంటె జెపురా శ్రీశైలమల్లీశ్వరా

'అదీ అనుమానమేనా? ఆ అడవిలో ఒక చిలుకని ముద్దు చేసాను. అది నా క్రింద పెదవిని దొండపండనుకొని కరిచింది. నువ్వే చూడు, రక్తం యెలా కారుతోందో?'

'శ్రీశైల మల్లీశ్వరా, ఇంత నేర్పుగా బొంకి మాట్లాడుతున్న నిన్ను మెచ్చుకోక తప్పదులే కానీ, నీ బట్టలమీద పసుపు యెలా అంటుకుందో అదైనా చెప్పు!'

5

వరపద్మాకరమధ్యమస్థలములన్ వర్తింపఁ బద్మంబులం
దొరయన్ గోఁకలనంటెఁ బుప్పొడులివే యొచ్చెంబు చేసేవటే
సరసత్వంబున బొంకి చెప్పితివి నీ స్వాభావమే చెక్కులన్
స్థిరవీటీరసమేటికంటెఁ జెపురా శ్రీశైలమల్లీశ్వరా!

'ఇది మరీ బాగుంది. నీకోసం పద్మాలని తీసుకువద్దామని కొలను దగ్గరకి వెళితే అక్కడి పుప్పొడులు నా బట్టలనంటుకున్నాయి. సరిగ్గా చూడు!'

'నేనంటే అంత ఇష్టమా నీకు! చాలా సరసంగా అబద్ధం చెప్పావు. సరే, ఇది చెప్పు, నీ చెక్కిళ్లమీద తాంబూలరసం అంటుకున్నదేవిటి?'

6

సింగంబున్న గుహాంతముల్ వెదకుచోఁ జేగుర్లపై డిగ్గుచుం
డంగం జెక్కుల జేగురంటె నెఱయన్ నారీశిరోరత్నమా
అంగీకారము జేసికొంటినది నీ యంగంబుపైఁ గ్రొన్నెలల్
సింగారించిన భామ పేరు చెపురా శ్రీశైలమల్లీశ్వరా

'నేనేదో సింహాలున్న గుహలలో వెతుకుదామని యెర్రమన్నులమీదకి దూకి పడ్డాను. అక్కడి యెరుపేదో నా బుగ్గలకి అంటుకుని ఉంటుంది అంతే'

'శ్రీశైల మల్లీశ్వరా, సరే అయితే, దాన్ని నమ్ముతాను. కానీ నీ శరీరంమీద గోటి గిల్లుడులున్నాయి. ఇక దాపరికాలు కట్టిపెట్టి, అవి అలంకరించిన భామ పేరు బయటపెట్టు.'

7

తరుణీరత్నమ! డేగ వీడ్వడి మహాదర్పంబునం బోవఁగాఁ
దిరుగుం బట్టఁగ డేగగోరులు పయిన్ దీవ్రంబుగా నాఁటెనే
సరవిన్నన్నిటికన్ని బొంకితివిగా సర్వజ్ఞ! నీ కన్నులన్
సిరిమించన్ యెరుపేటికంటెఁ జెపురా శ్రీశైలమల్లీశ్వరా

'తరుణీ! నేను వేటలో ఉన్నప్పుడు ఒక డేగ చాలా పొగరుతోటి ముందుకీ వెనుకకీ యెగురుతూ నన్ను ఇబ్బంది పెట్టింది. దాని గోళ్లు నా మీద తీవ్రంగా నాటుకున్నాయి. అవే ఈ నఖ క్షతాలు'

'ఆహాఁ, యేమాత్రమూ తడబాడు లేకుండా ప్రతీ దానికీ బొంకుతున్నావే, మరి నీ ఎరుపెక్కిన కళ్ల గురించి కూడా చెప్పు.'

8

వేమాఱున్ నను నేరముల్ పలుకఁగా వ్రీడాంతరంగుండనై
నీమీఁదన్ కఠినోగ్రదృష్టి నిలుపన్ నేత్రంబులిల్లాయనే
నీమాటే యొకటైన సత్యమటరా నే విశ్వసించంజుమీ
శ్రీమత్కాంచనశైలకార్ముకధరా శ్రీశైలమల్లీశ్వరా

'ఆ యెరుపు ముందు నుంచీ ఉన్నది కాదు. ఇప్పుడు నువ్వు నా మీద మోపుతున్న అభాండాలకి నీ మీద కోపం వచ్చింది. దానికే నా కళ్లు యెర్రబడ్డాయి. అంతే తప్ప నువ్వు అనుకున్నట్లు కాదే! '

'బంగారు పర్వతాన్ని విల్లుగా పట్టినవాడా! శ్రీశైల మల్లీశ్వరా! నీ మాటని ఒక్కదానినైనా నేను నమ్మనంటే నమ్మను '

9

యెమింజెప్పిన నమ్మఁజాలవుదె యే ప్రొద్దు నన్నేఁచకే
పాముం దెచ్చెదఁ బట్టెదన్ వినవె నీ పంతంబులీడేరఁగాఁ
బామే సొమ్ముగఁ జేసినావుగదరా పట్టేది నీకెంతరా
శ్రీమద్భూధరరాజకార్ముకధరా శ్రీశైలమల్లీశ్వరా

'అదేమిటే, యేమి చెప్పినా నన్ను నమ్మకున్నావు. యీ రోజు నన్ను చంపుకుతింటున్నావు కదే, సరే, నీ పంతం నెరవేరేటట్లుగా ఒక పాముని పట్టుకుని వస్తాను. దాన్ని పట్టుకుంటాను. నా అమాయకత్వాన్ని నిరూపించుకుంటాను. సరేనా?'

'ఏమిటీ? పాముని పడతావా? పెద్ద పెద్ద పాములని ఆభరణాలుగా చేసుకున్న నీకు ఒక పాముని పట్టడం లెక్ఖా?'

10

అది గాకున్నను బాస చేసెదను నీవట్లైన నమ్మంగదే
తుది నా జిహ్వను మడ్డు దాల్చెద నిదే తుచ్ఛంబుగాఁ జూడకే
అది నీకెంత యుగాంతకాలగరళంబన్నంబుగాఁ జేయఁగాఁ
ద్రిదశేంద్రాచ్యుత పూజితాంఘ్రికమలా శ్రీశైలమల్లీశ్వరా

'సరే పోనీలే, అది వద్దులే, ఇప్పుడే నీకు మాట ఇస్తున్నాను, నా నాలుక మీద నిప్పుకణికని ఉంచుకుంటాను. అప్పుడైనా నా నిర్మలత్వం నీకు తెలుస్తుంది. నన్ను తుచ్ఛంగా మాత్రం చూడకు!'

'ఆఁ, హాలాహలవిషాన్నే మింగిన నీకు అదెంతపని?'

11

చెలియా యేమని విన్నవించిన మదిన్ చేపట్టవింతైన నా
వలనన్నేరములెన్నియుం గలిగినన్ వామాక్షి కావంగదే
పలువారిట్టు హళామళుల్ పలుకఁగాఁ బాండిత్యమా వోరి నీ
చెలువంబిక్కడఁ చూపవచ్చితటరా శ్రీశైలమల్లీశ్వరా!

'చెలియా! యెంత చెప్పినా వినకున్నావు. నన్ను మనసులో చేపట్టకున్నావు. వామాక్షీ! నా వల్ల తప్పులు యేమైనా జరిగితే నన్ను మన్నించవే!'

'హాఁ ఇలా మాట్లాడటం - అదేం పాండిత్యమో యేమో! నీ మహత్తంతా నా దగ్గర చూపడానికి వచ్చావా?'

12

యేమే! పూర్ణశశాంకబింబవదనా యేమే జగన్మోహినీ
నీమీఁదాన మఱెక్కడన్ నిను వినా నేనెక్కడన్ జొక్కనే
నామీఁదం గరుణించి యేలఁగదవే నన్నుంగటాక్షింపవే
శ్రీమించన్ భ్రమరాంబికా గుణమణీ స్త్రీలోకచూడామణీ!

'ఏమే! పున్నమిచందురుడిలాంటి మోము కలదానా! యేమే జగన్మోహినీ! నీ మీద వొట్టు, నిన్ను వదలి వేరే చోట నేను చేరను. నా మీద కరుణ వహించి యేలరాదా?! నన్ను కటాక్షించరాదా!

ఓ భ్రమరాంబా! గుణమణీ! స్త్రీలోకచూడామణీ! నిన్నే, ఊఁ అనవేం!?'

*

ఈ సంవాదానికి ఒక హృదయాకర్షకమైన ముగింపును మాన్యులు, కవితాతత్త్వజ్ఞులూ అయిన శ్రీ చీర్ల చంద్రశేఖర్ గారు ఒక పద్యరూపంలో అందించారు. వారికి మనఃపూర్వకధన్యవాదాలతో, ఆ అనర్ఘపద్యరత్నాన్ని ఇక్కడ చేరుస్తున్నాను.

13

"చతురవచోవిలాస మిక జాలును, చెంచెత వోలె వచ్చితిన్
ఇతరము లేల నమ్మనిక నీయలరింపుల నెప్డు నా నఖ
క్షతముల యాన!" "భామిని, నిషాద వధూ! కనుగొంటి నప్పుడే
వితతమనోజ్ఞమౌ కనుల వేడుక జూచి మృషావిలాసినీ!"

******